آینده‌پژوهی انتقادی حکمرانی آب در ایران

حکمرانی آب در ایران: چالش‌ها و راهکار‌ها

سیستم های آبی اهمیت حیاتی برای انسان دارد و فواید بسیاری را برای جامعه در قالب منابع و سرویس های آبی فراهم می کند. ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک همواره با مشکل کمبود آب مواجه بوده است که در طی سالهای اخیر به دلیل رشد جمعیت، تغییر اقلیم، راندمان پایین کشاورزی، الگوی کشت نامناسب و شرایط اقتصادی و غیره این مسئله با چالش شدیدتری روبرو شده است. بسیاری از صاحب نظران بر این عقیده هس...

ارزیابی سیستم حکمرانی آب در فرایند حفاظت از منابع آب زیرزمینی ایران

بدون شک، حفاظت از منابع آب زیرزمینی فرایندی است پرتنش، و بیشتر از آنکه یک اقدام فنی به حساب بیاید، نیازمند درگیر شدن با ابعاد اجتماعی و سیاسی است. به همین دلیل، وضعیت مطلوب حکمرانی آب می‌تواند فراهم بودن شرایط برای موفقیت در اجرای فرایند حفاظت از منابع آب زیرزمینی را رقم زند، زیرا سیستم حکمرانی بیانگر ساختار تنظیم‌کننده فرایندهای مدیریتی همچون حفاظت از منابع آب است. به همین منظور در این مقاله س...

پیشگفتار: حکمرانی آب

تحلیل نهادی ساختار حکمرانی آب در ایران: مطالعه ی حوضه ی زاینده رود

در حال حاضر، سازگاری نهادی برای مقابله با کمبود آب به مراتب کندتر از تغییرات رویه‌های مدیریت منابع آب کشور بوده است. به تبع آن، ساختار حکمرانی بخش آب در مواجهه با چالش‌های پیش رو، به صورت نا کارامد عمل نموده است. بدین ترتیب، شکاف نهادی حاکم بر بخش آب منجر به بروز مشکلاتی شده است، که از آن‌ها به عنوان “بحران حکمرانی آب” نام برده می‌شود. در مطالعه‌ی حاضر، با استفاده از چارچوب تحلیل توسعه‌ی نهادی ...

«بانکداری اجتماعی آب»، بازتعریف رژیم های حکمرانی آب

مدیریت حل مسائل آب ایران همواره در تسلسل «دستور و کنترل» گرفتار بوده‌اند. آنچه مشخص است این رویکرد با عملکردهای متفاوت نتوانسته پایداری اجتماعی و اکولوژیکی را در پیکره‌های آبی کشور ایجاد کند. نشانه این ناپایداری‌ها وقوع و تشدید تضادهای سیاسی-اجتماعی-اقتصادی بر سر منابع آب است. در راستای تلاش‌های جهانی برای گذر و فائق آمدن بر مسائل حکمرانی آمرانه (دستوری- کنترلی)، اعتباربخشی به حضور نهادهای اجتم...

ارزیابی اجتماعی سناریوهای حکمرانی آب زیرزمینی

یکی از عوامل ایجاد بحران منابع آب، عدم توجه به بعد اجتماعی حکمرانی آب است. در این پژوهش به ارزیابی اجتماعی سناریوهای حکمرانی آب زیرزمینی پرداخته شده است. برای این منظور در گام اول سناریوهای حکمرانی آب زیرزمینی با مشارکت بازیگران و با توجه به هم‌بست بخش منابع آب با دو بخش غذا و انرژی تعریف شدند. سپس عملکرد سناریوهای مختلف حکمرانی آب زیرزمینی از نظر بعد اجتماعی، مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور...